10 dingen om te regelen als je 18 wordt

Er verandert veel als je 18 wordt. Ineens ben je zelf verantwoordelijk voor je financiële zaken. Je kunt je eigen abonnementen afsluiten, een lening aangaan of iets kopen op afbetaling. Met deze tips ben jij goed voorbereid op alle veranderingen. En kom je er niet uit? Vraag dan je ouders of verzorgers om advies. Of zoek professionele hulp, bijvoorbeeld bij Geldfit of Kwikstart.

1. Vraag een DigiD aan (als je die nog niet hebt)

Met een persoonlijke DigiD log je in op websites van de overheid. Je gebruikt je DigiD bijvoorbeeld om studiefinanciering aan te vragen of je zorgverzekering te regelen. Om een DigiD aan te vragen heb je jouw burgerservicenummer (BSN) nodig. Dit nummer staat in je paspoort of op je identiteitskaart.

Heb je hulp nodig bij het regelen van een DigiD? In veel plaatsen vind je Informatiepunten Digitale overheid. Daar kun je hulp krijgen bij het regelen van je DigiD, toeslagen, belastingen en andere overheidszaken.

2. Regel je zorgverzekering en zorgtoeslag

Je bent tot je 18^e gratis verzekerd via de zorgverzekering van jouw ouders. Vanaf je 18^e moet hiervoor premie worden betaald. Doe je niets, dan blijf je via jouw ouders verzekerd. Je kunt ook je eigen zorgverzekering afsluiten. Je kunt dan kiezen voor het pakket dat het beste bij jou past. Dat is vaak goedkoper omdat je als jongere meestal minder zorg nodig hebt. Misschien moet je nu van je ouders zelf de premie betalen voor de verzekering.

De kans is groot dat je recht hebt op zorgtoeslag. Dat is ook zo als je bij je ouders verzekerd blijft. Je vraagt je toeslag aan via de Belastingdienst. Lukt dat niet? Laat je dan gratis helpen, bijvoorbeeld bij een toeslagenservicepunt. Betaal nooit voor deze hulp.

3. Check ook je andere verzekeringen

Als je thuis woont ben je vaak nog meeverzekerd op de verzekeringen die je ouders hebben. Bijvoorbeeld de aansprakelijkheidsverzekering, reisverzekering en ongevallenverzekering. Soms geldt de dekking ook voor jou als je op kamers woont. Controleer dat bij de verzekeraar en check de voorwaarden, zoals de leeftijdsgrens. Verzekeringen voor de inboedel van je studentenwoning, een scooter of auto moet je zelf afsluiten.

4. Regel je bankzaken 

Waarschijnlijk heb je al een jongerenrekening en een spaarrekening. De bank zet je gratis jongerenrekening om in een ‘gewone’ betaalrekening als je 18 wordt. Hier betaal je maandelijks kosten voor. Check dus wel of de betaalrekening goed bij jou past.

Je kunt makkelijk betalen, sparen en geld overmaken met de app van je bank. Daarmee kun je ook snel checken hoeveel geld je nog op je rekening hebt. Geef niet meer geld uit dan er op je rekening staat. Je staat dan ‘rood’ en dat kost geld. Zorg ervoor dat je goed weet wat je inkomsten en uitgaven zijn. Houd daarom je administratie zoals brieven van banken, verzekeraars, abonnementen etc. goed bij.

5. Zorg voor een buffer

Er kunnen altijd onverwachte dingen gebeuren die geld kosten. Je scooter of auto heeft een dure reparatie nodig of je laptop houdt er ineens mee op. Als je 18 wordt ben je hier zelf verantwoordelijk voor. Een spaarpotje voor dit soort tegenvallers is handig. Als je nog geen spaarrekening hebt, is dit het moment om er één te openen. Maak automatisch elke maand geld over naar je spaarrekening. Dit kan ook een klein bedrag zijn. Als je €10 per maand opzijzet, is dat na een jaar toch al €120. En na 5 jaar al €600. En daar komt ook nog rente bij.

6. Tegemoetkoming scholieren of studiefinanciering

Word je 18 en zit je nog op de middelbare school? Dan kun je een tegemoetkoming voor scholieren aanvragen. Dat doe je bij DUO. Deze tegemoetkoming vervangt de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Die ontvangen je ouders niet meer als je 18 bent.  

Ga je naar het mbo, hbo of de universiteit? Dan kun je bij DUO studiefinanciering aanvragen, een studentenreisproduct en soms ook een aanvullende beurs. De regels daarvoor verschillen per opleiding. Stop je met je studie, ben je klaar met studeren of wissel je van opleiding? Geef het dan zo snel mogelijk door aan DUO. Zo voorkom je dat je later geld moet terugbetalen.

7. Denk na over je vervolgopleiding 

Welke opleiding wil je hierna gaan doen? Bedenk op tijd wat je wil. En controleer tot wanneer jij je kunt aanmelden. Met de tool van de Rijksoverheid zie je precies wat je allemaal moet regelen.

8. Bijbaantje? Vraag belasting terug!

Als je 18 wordt, zijn er meer soorten baantjes die je mag doen. Je gaat ook meer verdienen. Wat ga je met dat extra geld doen? Geef je het meteen uit, zet je een deel opzij voor tegenvallers of heb je een doel waar je voor spaart?

Als je werkt, houdt je werkgever een deel van je loon in als belasting. Dat heet loonheffing. Die loonheffing draagt jouw werkgever af aan de Belastingdienst. Als je jong bent kun je vaak een deel van de loonheffing terugvragen. Je regelt dit via de website van de Belastingdienst of via de aangifte app.  

9. Schrijf je in voor een sociale huurwoning

Sociale huurwoningen zijn vaak betaalbaar voor mensen met een lager inkomen. Daarom mag de huur niet hoger zijn dan een bepaald bedrag. Deze woningen zijn populair. Daarom zijn er wachtlijsten. Het kan jaren duren voordat je in aanmerking komt voor een sociale huurwoning. Dus hoe eerder je je inschrijft, hoe beter. De minimumleeftijd voor inschrijving is meestal 18 jaar. Soms kun je je ook al met 16 jaar inschrijven. Kijk ook of je in aanmerking komt voor huurtoeslag.

10. Praat (met je ouders) over je geldzaken

• Tot je 21 jaar wordt zijn je ouders of verzorgers verplicht om je financieel te ondersteunen. Maak duidelijke afspraken over wat je van hen kan verwachten. Spreek bijvoorbeeld af hoeveel ze meebetalen aan je studie. Krijg je toegang tot een spaarrekening die je ouders of grootouders voor je hebben opgebouwd? Bespreek wat je met het geld gaat doen. Spreek ook af wat jullie doen met de zorgtoeslag. Als je thuis blijft wonen en je ouders betalen je zorgverzekering, dan is het logisch dat zij je zorgtoeslag krijgen. 
• Soms staan er nog rekeningen open voor kosten die op jouw naam zijn gemaakt van vóórdat je 18 werd. Zoals bijvoorbeeld een tandartsbezoek. Deze kosten moeten je ouders betalen, ook al sturen sommige bedrijven de betalingsherinnering naar jou. 
• Als jij 18 wordt, heeft dat gevolgen voor het inkomen van jouw ouders: de kinderbijslag en het kindgebonden budget stoppen. Ook kunnen eventuele toeslagen veranderen, zoals de huurtoeslag.
• Als je ouders zijn gescheiden, betaalt één ouder vaak kinderalimentatie aan de andere. Tussen je 18^e en 21^e is dit geld voor jou. Bespreek wat jullie hiermee doen.
• Hebben je ouders of jij vanwege financiële problemen moeite met betalen? Vraag dan op tijd hulp. Bijvoorbeeld aan lokale vrijwilligers of de gemeente. Die zijn ook te vinden via Geldfit. Hoe eerder je aan de bel trekt, hoe sneller geldzorgen op te lossen zijn.

Meer tips?

Wil je meer tips over wat je moet regelen wanneer je 18 wordt? Kijk dan eens op de onderstaande websites.