Het verantwoordelijkheidsgevoel dat mensen ervaren als het neerkomt op hun eigen pensioen is in 10 jaar tijd flink gedaald. Gaf in 2011 een ruime meerderheid (54%) van de beroepsbevolking nog aan vooral zelf verantwoordelijk te zijn voor voldoende pensioen, in 2021 is dat nog maar 1 op de 3 (34%). Bijna een derde vindt dat de verantwoordelijkheid hiervoor vooral bij anderen ligt, zoals het pensioenfonds, de verzekeraar of de overheid.
Dit blijkt uit onderzoek van Wijzer in geldzaken, uitgevoerd onder de Nederlandse beroepsbevolking (N=1003) in het kader van de 11e editie van de Pensioen3daagse. Tijdens deze drie dagen op 2, 3 en 4 november kunnen mensen zich op allerlei manieren informeren over hun eigen pensioen. Het thema van 2021 is: Later goed geregeld? Check het nu!
Pensioenexpert en hoogleraar Marike Knoef noemt de uitkomsten van het onderzoek “opvallend”, zeker in het licht van het nieuwe pensioenstelsel waarin veel mensen straks meer mogelijkheden krijgen om eigen keuzes te maken over hun pensioen. “Als je je niet verantwoordelijk voelt, verdiep je je waarschijnlijk ook minder snel in je pensioen, terwijl dat wel belangrijk is,” aldus Knoef. Ze vindt het daarom des te meer noodzakelijk dat mensen weten “waar ze een eigen keuze hebben en hoe je zelf verantwoordelijkheid kunt nemen.”
Wijzer in geldzaken wil mensen daarom stimuleren tijdens de Pensioen3daagse de eerste stap te zetten om zich te verdiepen in hun eigen pensioen. Met de eenvoudige online tool ‘Later goed geregeld’ op Pensioen3daagse.nl krijgen mensen in enkele minuten meer inzicht in de hoogte van hun opgebouwde pensioen en tips aangereikt die aansluiten op de eigen situatie.
In het onderzoek is dit jaar extra ingezoomd op laag en midden betaalde zzp’ers omdat er zorgen zijn over hun pensioenvoorziening. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die werkzaam zijn in de bouw, logistiek of (thuis)zorg. Hoewel zzp’ers zich een stuk vaker vooral zelf (50%) verantwoordelijk voelen voor voldoende inkomen na pensionering, onderschatten zij vaak wat er voor hen aan pensioen al wel geregeld is. Ze schatten hun pensioenkennis lager in dan de beroepsbevolking en hebben het minder vaak bij het rechte eind als hun pensioenkennis wordt getoetst.
Zo schat bijna de helft (46%) van de laag/midden betaalde zzp’ers de hoogte van de AOW-uitkering voor een alleenstaande beduidend lager in (400-900 euro) dan het feitelijke bedrag (1226 euro)*. 15% denkt zelfs dat AOW er überhaupt niet voor hen is. Ook weet slechts een derde (33%) van de zzp’ers dat er grote fiscale voordelen zijn als je je pensioenvoorziening vastzet, bijvoorbeeld in een lijfrentepolis of geblokkeerde spaarrekening.
Niet zo gek dus dat 40% van de laag/midden betaalde zzp'ers zegt zich onzeker te voelen over hoe ze het beste geld kunnen sparen voor na hun pensionering. Dat percentage is hoger (58%) onder zzp’ers die hun pensioenkennis laag inschatten. Zij maken zich ook beduidend vaker zorgen over hun pensioen (51%), dan zzp’ers die hun eigen pensioenkennis hoog inschatten (26%).
Bijna 4 op de 10 Nederlanders maakt zich wel eens zorgen over zijn of haar pensioeninkomen. Hierin wijken zzp’ers niet af van de beroepsbevolking als geheel. De zorgen lijken wel toegenomen. In 2018 maakte 26% van de ondervraagden zich (redelijk) veel zorgen of men na pensionering voldoende geld heeft om normaal van te leven.
De Pensioen3daagse is een initiatief van Wijzer in geldzaken en omvat onder meer (online) pensioenspreekuren en voorlichting op de werkvloer door middel van presentaties en pensioenlunches. Verzekeraars, banken en financieel adviseurs zijn beschikbaar voor pensioenvragen of organiseren (flits)webinars. Bekijk op de website van de Pensioen3daagse het overzicht met activiteiten.
Organisaties die deelnemen aan de Pensioen3daagse zijn onder andere: de AFM, het Verbond van Verzekeraars, de Pensioenfederatie, de Nederlandse Vereniging van Banken, Mijnpensioenoverzicht.nl, Ministerie van Financiën, Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, De Nederlandsche Bank, Nibud, Netspar, diverse banken, pensioenfondsen en - verzekeraars, vakbonden, onderwijsinstellingen, pensioenadviseurs en veel werkgevers.
*met loonheffing bij een volledig opgebouwde AOW.